Leki przeciwbólowe zwane inaczej środkami analgetycznymi to substancje przyczyniające się do wystąpienia zjawiska analgezji, tj. zniesienia bólu. Środki przeciwbólowe pomagają łagodzić dolegliwości bólowe różnego pochodzenia a przez to poprawiać jakoś życia pacjentów. Wiele leków analgetycznych jest łatwo dostępnych w aptekach, sklepach spożywczych czy stacjach benzynowych. Powszechność leków przeciwbólowych sprzyja niekorzystnemu zjawisku nadużywania ich. Nadużywanie tego rodzaju leków lub przyjmowanie ich w niewłaściwy sposób może nieść ze sobą szereg poważnych konsekwencji.
Rodzaje leków przeciwbólowych
Paracetamol – lek o silnym działaniu przeciwbólowym a dodatkowo ma działanie przeciwgorączkowe. Leki z paracetamolem stosowane są często w bólach związanych z grypą lub przeziębieniem. Paracetamol jest substancją, która bardzo dobrze wchłania się w przewodzie pokarmowym, a maksymalne stężenie osiąga po około 30 minutach. Paracetamol to substancja, którą cechuje względne bezpieczeństwo stosowania w porównaniu do pozostałych powszechnie dostępnych leków. Paracetamol może wchodzić w interakcje m.in. z kofeiną która wzmaga jego działanie. Nie zaleca się spożywania dawki większej niż 4g dziennie. Bardzo często przyczyną niewydolności wątroby jest właśnie zatrucie paracetamolem
Kwas acetylosalicylowy
Powszechnie znany kwas acetylosalicylowy ma działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne oraz przy dłuższym stosowaniu może mieć działanie przeciwzakrzepowe. Poza stosowaniem kwasy acetylosalicylowego w leczeniu bólu jest często stosowany w kardiologii. Leki zawierające w składzie ten związek mogą jednak powodować zmniejszania produkcji śluzu ochronnego w żołądku i przyczynić się do powstawania wrzodów. Przeciwskazaniem do stosowania są również wszelkie choroby przebiegające z zaburzeniami krzepliwości.
Ibuprofen
Jest to substancja o słabym działaniu przeciwbólowym oraz o silnym działaniu przeciwzapalnym. Zaleca się stosowanie ibuprofenu do leczenia bólów związanych z reumatoidalnym zapaleniem stawów, bólów miesiączkowych czy też chorobach reumatycznych. Ibuprofen jest związkiem, który nie kumuluje się w organizmie i jest wydalany w 90% w postaci metabolitów. Cechuje względne bezpieczeństwo stosowania już u noworodków. Alkohol może nasilać działanie leku zawierającego ibuprofen. Ibuprofen może wchodzić w interakcje z lekami przeciwzakrzepowymi z grupy kumaryn oraz zmniejszać działanie leków moczopędnych.
Leki przeciwbólowe – stosowanie
Stosując leki przeciwbólowe należy pamiętać, że efekt zniesienia bólu może pojawić się z opóźnieniem, dlatego nie należy zwiększać dawki leku jeśli ból utrzymuje się do 30 minut od przyjęcia pierwszej dawki. Leki z tej grupy należy stosować ściśle z zaleceniami podanymi na ulotce bądź zgodnie z zaleceniami lekarza ponieważ w większość leki te mogą powodować groźne działania niepożądane i charakteryzuje je wysoka toksyczność. Bardzo ważne jest że leków przeciwbólowych pod żadnym pozorem nie należy łączyć z alkoholem ponieważ zarówno alkohol jak i leki z tej grupy silnie obciążają wątrobę i mogą doprowadzić do tej niewydolności. Przy przyjmowaniu leków analgetycznych warto również pamiętać że większość z nich ma negatywne działania na śluzówkę żołądka dlatego są one produkowane postaci, która pozwoli na ich opóźnione wchłanianie w jelicie cienki. Z tego powodu leków przeciwbólowych nie należy rozgryzać, rozgniatać lub wyjmować z kapsułki. Zmiana postaci przyjmowanego leku może również spowodować że lek nie będzie działał ponieważ jego właściwości zostaną zniszczone przez sok żołądkowy. Przed przyjęciem leków analgetycznych warto również sprawdzić ich skład. Bardzo często zdarza się że dwa leki o różnych nazwach zawierają tę samą substancję. Nie zaleca się przyjmowanie kilku leków przeciwbólowych jednocześnie.
Warto również pamiętać, że leki przeciwbólowe mogą prowadzić do uzależnienia i nie należy ich stosować przewlekle. W przypadku bólu utrzymującego się powyżej dwóch tygodni należy bezzwłocznie zgłosić się do lekarza.
